Waar de scrum master zich bezighoudt met het team, acteert de agile coach een ‘niveau’ hoger. Hij of zij houdt zich bezig met de adoptie van het agile werken tussen teams, afdelingen, sectoren en op organisatieniveau. Maar wat doet z0’n coach precies?
NODIG?
De Scrum Guide kent geen Agile coach, slechts scrum masters. De reden hiervoor is simpel: de taken en verantwoordelijkheden die bij de agile coach worden neergelegd zijn (al) onderdeel van het takenpakket van de scrum master. Een agile coach mist al snel de verbinding met de teams (omdat hij ze niet rechtstreeks begeleid) en loopt de kans gezien te worden als ‘van het management’.
COMPETENTIES
De Agile coach is niet zozeer een rol als wel een persoonlijkheid. De agile coach combineert een aantal competenties die passen bij het creëren van bewustwording en bij het enthousiasmeren. Aanjagen, verbinden en vooral ook: verscherpen. De laatste is wat ons betreft de belangrijkste. Dit is verwoord in het het onderstaande oproep van LSD coach en agilist Gerjon Zomer aan collega agile coaches en scrum masters (gepubliceerd als Linkedin Pulse op 6 september 2018)
EEN GOEDE AGILE COACH JEUKT
Waarde collega scrum masters en agile coaches,
Regelmatig lees ik op linkedin artikelen met als onderwerp ‘Wat maakt je een goede agile coach?’ en ‘Welke eigenschappen moet de scrum master bezitten?’. Hierbij doen lijstjes (‘de top 5 van gewenste kwaliteiten!’) het altijd goed. De meest genoemde ‘winnende’ eigenschappen zijn samen te vatten als: ‘Een sociaal vaardige verbinder, mensgerichte coach en praktijkgeschoolde veranderkundige’.
Ik ga geen collega’s afvallen – ik ben relatief nieuw in deze wereld – en heb al helemaal niet de waarheid in pacht. Maar veel van deze artikelen zijn wat lafjes naar mijn smaak. Te mainstream. Zeker als freelancer of gedetacheerde kracht moet je je natuurlijk een beetje inhouden. Het spreekwoord dat ik vaak hoor in deze context is ‘Bijt nooit de hand die je voedt’. Dus schipper je voortdurend tussen wat je wilt zeggen en wat je mag en kunt zeggen.
Een heel ander spreekwoord is ‘zachte heelmeesters maken stinkende wonden’. Het is je taak als agilist om door te vragen en te zagen. Om lastig te zijn voor je team(s). Maak van retrospectives geen gezellig onderonsje, maar laat teams naar écht binnen kijken. Bij de enorme vrijheid van zelfsturende teams hoort nu eenmaal verantwoordelijkheid en volwassenheid. Alleen door teamleden te wijzen op hun gedrag, help je hen verder. En ja, dan kan mensgericht zonder ooit te schofferen of kwetsen. Directe feedback wordt bijna altijd als bevrijdend ervaren.
Aan de andere kant van het agile spectrum zitten de managers. Die vaak worstelen met hun nieuwe rol. Want wat doet een agile manager nou precies? Ook hier geldt: noem man en paard. Jouw opdracht is managers verder te brengen in de agile transitie, je bent niet hun vriend. Dus wees vooral eerlijk: ja, het is eng! Agile is niet alleen maar leuk. En ook niet goedkoper. De agile transitie is geen evolutie maar een revolutie. Nee, het wordt niet makkelijk. Maar er staat wel een pot goud aan het einde van agile regenboog. Blijf dus vragen waarom de organisatie kiest voor agile werken. Agile is een mindset en scrum is geen doel maar slechts een middel. Zonder doel wordt het middel het doel (zoals we helaas te vaak zien bij gebruik van scaling frameworks).
Terug naar het begin. Ik vind dat de scrum master – en zeker de agile coach – altijd wat ongemakkelijk moet aanvoelen. Hij of zij jeukt. Zodat teams en managers gaan krabben. Blijf continu de knelpunten en bijbehorende kansen benoemen, op de grens van irriteren. Dit gaat verder dan het veilige ‘challengen’ (vaak ingeleid door het voorafgaande excuus: ‘ik ga je nu dus even challengen’). Dit wil niet zeggen dat je je eigen plan trekt; je blijft benaderbaar en legt voortdurend uit waarom je de dingen doet zoals je ze doet. Maar blijf bedacht op agile consessies. Zeg waar het op staat. Met fluisteren maak je iemand niet wakker.
Een comfortabele agile coach is een inwendige tegenstelling. Act first, apologize later. Wees een voorbeeld: toon lef! Dat doet recht aan jezelf als agilist. En geeft je opdrachtgever het meeste waar voor z’n geld.
Scrum ze!
Gerjon