Design is onlosmakelijk verbonden met design thinking. Een oplossing krijgt vaak een fysieke uitingsvorm. Een specifieke vorm, lekkere geur of kekke kleur. Zelfs het geluid van een dichtslaande autoportier is ontworpen. Op deze pagina een introductie in de wondere wereld van design.
Verknocht aan producten
Patrick W. Jordan adviseert als design psycholoog voor de grote merken die gebruiksvoorwerpen maken (televisies, telefoons, fietsen, parfums). Volgens Patrick gaan mensen zich hechten aan je product als het op vier verschillende niveaus plezier geeft: fysiek (het voelt lekker aan of ruikt lekker), sociaal (ik heb een iphone en hoor erbij), psychologisch (de geur van deze eau de toilette geeft me zelfvertrouwen) en ideologisch (met deze vegabuger van de Vegetarische Slager draag ik bij aan het behoud van moeder aarde).
Een andere indeling komt van zijn vakgenoot Don Norman. Volgens hem zijn er drie dingen nodig om ons verliefd te laten worden op een product. Het moet ons intuïtief raken (‘geen idee waarom maar het doet me iets’), vanzelfsprekend zijn in het gebruik (denk aan een kind op een tablet) en het moet ons een goed gevoel geven over onszelf. Vooral dat laatste is van belang. een product bouwt en bevestigd onze gewenste identiteit. Dan is het opeens hip om met een DIRK tas te lopen, want het laat zien dat jij je niet druk maakt om wat anderen van je denken.
Form follows function
De kop van deze paragraaf zegt veel. ‘Form follows function‘ was jarenlang het devies in de ontwerpwereld. Iets heeft bovenal een functie, het uiterlijk kneedt je eromheen. Maar dit doet de wereld – en vooral de beleving van de gebruiker – geen recht. De gebruiker wil niet alleen een product, maar zich verbonden voelen mét dat product. Steve Jobs snapte dit. De eerste iPhone moest en zou van Jobs knoploos zijn. De vorm stond voorop, ook als dit zo leiden tot complexe functionele uitdagingen. Zo bleek pas na productie dat de Pphone spontaan belde als je hem tegen je oor hield. Het oor werd gezien als vingers. En dus werd er een algoritme bedacht dat het oor kan onderscheiden van vingers.
Beter dan ‘Form follows function’ of ‘Function follows form’ kies je voor de beste oplossing voor het échte probleem van de gebruiker (waarvan hij zich vaak niet eens bewust is).
Een idee is slechts een idee
Dat een goed ontwerp niet gelijkstaat aan succes, bewijst het Ecofont. In 2009 verovert een dit Nederlandse idee van LSD coach Gerjon Zomer de wereld. Een slim lettertype met gaatjes om inkt te besparen. Het gratis font wordt miljoenen keren gedownload, het Ecofont krijgt aandacht in onder meer de NYT en het Oprah magazine en er wordt een Braziliaanse krant in het font gedrukt. Het lettertype wordt incrementeel doorontwikkeld tot een zakelijke oplossing naar aanleiding van de meer dan duizend offerte-verzoeken. Toch maakt het Ecofont de hooggespannen verwachtingen niet helemaal waar.
Al met al is het Ecofont avontuur vooral een bijzonder leerzame tijd. Het bewijst de stelling van industrieel ontwerper Marc Platschorre: ‘Een goed idee is slechts 1 procent van het succes‘.
